Chuyện câu đối

Thư ngỏ Kính gửi các vị:

BÍ THƯ THÀNH ỦY HÀ nỘI
CHỦ TỊCH UBND tp HÀ NỘI
CHỦ TỊCH HỘI NHÀ VĂN VIỆT NAM
CHỦ TỊCH HỘI NHÀ VĂN HÀ NỘI
.

Tôi là Lê Khả Sỹ, hội viên hội Nhà văn Việt Nam, hội viên hội Nhà báo Việt Nam, hội viên hội Nhà văn Hà Nội. Sau 8 năm Đại lễ kỷ niệm Một nghìn năm Thăng Long - Hà Nội, nay lục lại cái chuyện đã rồi trình lên vác vị xem. Mục đích của tôi không xin tài trợ. Bởi tại thời điểm Đại lễ, người ta được tiêu 265 tỷ VNĐ mà tôi không được nửa xu tài trợ, dù trong số cơ quan được phần tài trợ có hội Nhà văn Việt Nam, hội Nhà văn Hà Nội, những người thừa biết về lao tâm khổ trí của cái nghiệp viết lách và đều được tôi tặng tập câu đối. Còn bây giờ ai có tiền mà tôi xin. (lúc đó tôi bỏ ra 2, 5 triệu in 100 cuốn chỉ để biếu tất cả các vị Lãnh đạo Hà Nội, Ban Tổ chức Đại lễ, hội Nhà văn Việt Nam, hội Nhà văn Hà Nội, sở Văn hóa thông tin Hà Nội...) Đáng lẽ như người ta thì ban tổ chức mở lòng nhân đức bớt mồm bớt miệng cho tôi vài chục ngàn đồng để tôi bỏ vào túi ngực, hàng ngày hít chút hương thừa của Đại lễ Nghìn năm Thăng Long - Hà Nội. Khổ nỗi, ngày ấy các bác "đầy tớ" vét quá nhẵn ăn quá dày, nỏ trừ chút mô cho thằng chủ (!)

Nay tôi gửi đến các vị tác phẩm này với mong muốn:
Ông Bí thư Thành ủy, ông Chủ tịch UBND tp Hà Nội (các ông không tham gia tổ chức Đại lễ hồi đó) bớt chút thì giờ đọc tập câu đối này và cho tôi lời hồi âm: Tập câu đối của tôi viết chỉ một đề tài Thăng Long - Hà Nội, gồm đủ các lĩnh vực cần tuyên truyền về hoạt động xã hội cho dải đất nghìn năm văn hiến, mà không sáo mòn về ngữ nghĩa dù phải lặp đi lặp lại bốn từ Thăng Long - Hà Nội rất nhiều lần. Chưa nói đến chỉ mình tôi có tác phẩm độc nhất vô nhị là câu đối về Đại lễ Nghìn năm Thăng Long- Hà Nội ! Nội dung và hình thức tập câu đối như thế đã đủ để khen cho tôi, một quần chúng hiểu về thời sự, hiểu về tình đời nghĩa thế ; cái thằng ăn nhờ ở độ Hà Nội mà thông tỏ từng ngóc ngách nội ngoại thành, biết về các ngành nghề truyền thống, về các đặc sản của Hà Nội và biết nịnh Hà Nội vào hàng siêu đẳng ? Chỉ cần động viên cho lão già như thế thôi ! (gửi mỗi vị 1 bản copy)

Còn vị Chủ tịch hội Nhà văn Việt Nam và Chủ tịch hội Nhà văn Hà Nội thì tôi đề nghị các vị chấp nhận tập câu đối này cho tôi dự thi, còn được giải hay không, giải cao giải thấp không cần quan tâm. Chỉ khi nào tác phẩm của tôi bị loại ra thì tôi mới phát biểu. (gửi mỗi Hội 1 bản gốc để dự thi).
Trân trọng kính chào !

Hà Nội, 13-10-2018
Lê Khả Sỹ
Đt: 01238434126 (số chuyển đổi 0838434126)

=================

TẬP CÂU ĐỐI

 

LỜI NÓI ĐẦU

Rời dải đất Nhân kiệt địa linh Hà Tĩnh, tôi gửi thân sinh sống trên đất Thủ đô sau những tháng ngày lang thang chân trời góc bể. Gần bốn thập kỷ qua (tính đến 2005), Hà Nội là quê hương thứ hai của tôi: Trưởng thành trong nghề viết lách, có một mái ấm gia đình, các con tôi thành đạt từ các trường Đại học và điều đáng quý nhất là có Hà Nội, tôi mới được bảo toàn phẩm giá và phát huy chút năng khiếu Trời cho. Hà Nội đầy tình thương nghĩa cử, Hà Nội là trường đời trường chữ của tôi, cho tôi nhiều hiểu biết để sống làm người và cầm bút !

Đã bước vào ngưỡng cửa "cổ lai hi", nhân sắp kỷ niệm Một nghìn năm Thăng Long - Hà Nội, dịp may mắn cho tôi còn sống, được nói những lời hàm ơn đối với Hà Nội bằng những câu đối nôm na từ tấm lòng chân thành thể hiện qua tay bút quê mùa.

Bởi tập trung vào một chủ đề Thăng Long - Hà Nội, cho nên cấu trúc các câu đối, tôi chủ ý đặt hai danh từ Thăng Long và Hà Nội ở từng ngữ cảnh khác nhau nhiều lần. Đó không phải là trùng lặp do "lạm dụng".

Mong được bạn đọc thứ lỗi những gì còn khiếm khuyết !

Hà Nội, Mùa Đông năm 2005

LKS

Đặc điểm Hà Nội - Thăng Long trong câu đối

* Mốc son lịch sử                                       

-Chiếu Dời Đô

-Tuyên ngôn Độc lập

-1.000 năm Thăng Long-Hà Nội

-65 năm nền Cộng hòa Dân chủ

(thời điểm 2010)

*Các Vĩ nhân

-Vua Lý Thái Tổ

-Chủ tịch Hồ Chí Minh

-Lý Thường Kiệt

-Chu Văn An

-Nguyễn Du

-Hoàng Diệu

*Địa danh, mệnh danh

-Thăng Long nghìn năm văn hiến

-Ba Đình lịch sử

-Đất hổ phục rồng chầu

-Hà Nội, trái tim đất nước

-Tràng An thanh lịch

-Thủ đô phẩm giá con người

-Thành phố vì hòa bình

-Sông Nhĩ núi Nùng

-Sông Hồng, sông Đuống

*Di tích thắng cảnh

-Cột Cờ

-Chùa Diên Hựu (chùa Một Cột)

-Đền Trấn Vũ (đền Quán Thánh)

-Đền Ngọc Sơn

-Tháp Rùa

-Cầu Thê Húc

-Tháp Bút Đài Nghiên

-Hồ Tây, hồ Thiền Quang, hồ Trúc bạch

-Quốc Tử Giám

-Võ Đường

-Phố cổ

*Đặc sản, làng nghề, văn hóa quần chúng

-Hoa Ngọc Hà

-Đào Nhật Tân

-Quất Quảng Bá

-Hồng Xiêm Xuân Đỉnh

-Cốm làng Vòng

-Cá rô Đầm Sét

-Bánh cuốn Thanh Trì

-Gạo Tám Mễ Trì

-Xôi lúa (xôi ngô) Phú Thượng

-Rắn Lệ Mật

-Gốm Bát Tràng

-Đúc đồng Ngũ Xã

-Kim hoàn Định Công

-Chạm khảm Hàng Khay

-Văn hóa quần chúng một số xã ngoại thành

*Truyền thuyết, biểu tượng, chiến công, thành quả

-Nỏ Thần Cổ Loa

-Hồ Hoàn Kiếm

-Cầu Long Biên

-Chiến thắng B52

-Cầu Vĩnh Tuy

-Các công trình nhà ở

--------------------------------

CÁC CÂU ĐỐI TRONG TẬP

*Thế hổ phục, đất bủa trận đồ, giặc đến giặc thua, vẫn vạn thuở tinh hoa Hà Nội /

Dáng rồng chầu, Trời nâng tầm vóc, người đi người nhớ, đây nghìn năm văn vật Thăng Long !

*Chuông Trấn Vũ thu không chiều tĩnh lặng /

Mặt Hồ Tây dát bạc sớm thanh bình.

*Giữa Ba Đình, gương ái quốc sáng soi, nhân kiệt thấm nghĩa tình hậu thế /

Quanh Cột Cờ khí trung quân hội tụ, địa linh ghi công đức tiền nhân

*Còn nước còn non, đất Hà Nội mãi còn hương sắc /

Hết trăng hết gió, người Tràng An chưa hết nhân văn !

*Chùa Diên Hựu một thoáng trầm ngâm, sắc sắc không không trần tục thoát /

Đền Ngọc Sơn trăm lần chiêm ngưỡng, mây mây nước nước thế gian say !

*Quốc Tử Giám hiện diện giữa đời, càng rạng rỡ văn chương văn hóa /

Giảng Võ Đường lưu truyền trong sử, vẫn cao siêu binh pháp binh thư !

*Vua Lý Xuống chiếu Dời đô, một nghìn tuổi Thăng Long tụ nghĩa gom tài, hóa đầu não trái tim đất nước /

Bác Hồ Tuyên ngôn Độc lập, sáu lăm năm Hà Nội xây đời đánh giặc, thành Thủ đô phẩm giá con người.

*Thê Húc uốn mình pha ráng đỏ /

Tháp Rùa soi bóng trải trời xanh.

*Lý Thường Kiệt nghĩa dũng anh hùng, vì nước, mang gươm đi giữ nước (1) /

Chu Văn An uyên thâm khảng khái, ghét gian, dâng sớ quyết trừ gian.

*Trang báo Tết, dòng nối theo dòng, lấp lánh giữa Thăng Long, có chữ thiện chữ tâm chữ đức /

Bài thơ Xuân, nét tô sáng nét, hài hòa cùng Hà Nội, là câu thương câu nghĩa câu tình.

*Đường Hoàng Diệu chiều vàng dòng chính khí /

Phố Nguyễn Du đêm lắng bóng thi nhân.

*Thành phố Vì hòa bình, hữu nghị yên vui, bức hội họa lung linh cảnh nước /

Thủ đô vào đổi mới, phồn vinh thịnh vượng, khúc dân ca lắng đọng tình đời.

*Phố cổ trầm mặc nét không gian, dấu tích xa xưa giữ lại /

Nhà cao vững vàng nền thành quả, hành trình hiện đại đi lên.

*"Chim nhớ tổ người nhớ tông", nhớ Hà Nội chưa về, Tết đến cứ bồi hồi nhấp nhổm /

"Chẳng xa lòng dù xa mặt", xa Thủ đô gặp lại, Xuân sang càng náo nức bâng khuâng !

*Truyền thuyết Chiếc Nỏ Thần, từng nhắc nhớ nhân tâm cảnh giác /

Sử thi trang Hoàn kiếm, đã nêu cao ý tưởng hòa bình.

* Hào khí Thăng Long bừng đất Việt đời đời, tạo thế mạnh chung sức đồng lòng giữ nước /

Nhân tình Hà Nội ấm trời Nam mãi mãi, xây niềm tin luyện tài tích đức chăm dân.

*Thuở chiến tranh, Long Biên đó hiên ngang, chôn thế bại quân thù vào dĩ vãng /

Thời kiến thiết, Vĩnh Tuy đây vững chãi, nối bờ vui nhịp sống đến tương lai.

*Đồng Ngũ Xã với khối óc kỹ năng, đúc tượng đúc chuông lưu trần thế /

Vàng Định Công từ bàn tay tài nghệ, khắc hoa khắc chữ tặng nhân gian.

*Nhật Tân, đào hoa thắm cành nâu, Hà Nội Tết tưng bừng vui khách đến /

Quảng Bá, quất lộc xanh trái đỏ, Thủ đô Xuân nhộn nhịp đón người về.

*Lệ Mật, rắn lầm lũi gió sương, bát tiết cho đời say rượu rắn /

Ngọc Hà, hoa dãi dầu mưa nắng, tứ thời đón khách ngát mùa hoa.

*Mưa gió thuận hòa, đồng ruộng xóm làng vui tựa Tết /

Trong ngoài êm ấm, nghĩa tình phường phố đẹp như Xuân !

*Biểu tượng văn minh sáng sáng mãi trang thơ Hà Nội /

Âm vang nghĩa khí ngân ngân dài khúc hát Thăng Long.

*Ngót một nghìn năm gìn giữ điểm tô, sông Nhĩ núi Nùng vươn dáng vóc vững vàng cùng thế nước /

Hơn năm chục tuổi mở mang xây dựng, Đài Nghiên Tháp Bút soi văn chương sáng tỏ với lòng dân.

*Duyên Hà, Đông Ngạc, Dương xá, Dương Đình giống mới đất màu, ngô với lúa hóa câu thơ tâm đắc /

Trúc Bạch, Thiền Quang, sông Hồng, sông Đuống mây chiều nắng sớm nước và trời thành nét vẽ diệu kỳ.

*Thanh lịch Tràng An, khách đến yêu người càng mến cảnh /

Kiên cường Hà Nội, giặc thua dưới đất cả trên trời !

*Cá rô đầm Sét, cốm gói làng Vòng, đi vẫn nhớ Thanh Trì ngon bánh cuốn /

Gạo tám Mễ Trì, xôi ngô Phú Thượng, đến là mê Xuân Đỉnh ngọt hồng xiêm !

*Trên đất hào hoa, mái nhà ống nhấp nhô màu mới /

Dưới trời văn hiến, tà áo dài phơi phới nét xưa.

*Gốm Bát Tràng đang hướng tới tương lai, người Hà Nội tài hoa càng nổi tiếng /

Khảm Hàng Khay dẫu lùi về quá khứ, đất Thăng Long kỹ xảo vẫn lưu danh !

Tặng người xa xứ

Đêm năm canh tưởng nhớ đứa con xa, ngọn gió núi Nùng man mác Tết /

Ngày sáu khắc trông chờ người thân vắng, cánh buồm sông Nhĩ lặng lờ Xuân !

*Nơi đất khách muôn dặm quan san, Tết đến bồi hồi trông đất Mẹ /

Chốn quê người nghìn trùng cách trở, Xuân về da diết nhớ quê Cha !

*Buổi ra đi lòng tự nhủ lòng: hai nẻo tương tư Ông Trời định /

Ngày gặp lại mộng nhòa trong mộng, nửa vòng tưởng nhớ Trái Đất quay.

*Nhà tạm bợ xóa dần, cảnh lụp xụp phai mờ trong trí nhớ /

Khu chung cư xây tiếp, lầu khang trang hiển hiện giữa niềm vui.

*Mừng quá khứ thiên niên, giữ khí phách Thăng Long trời đất sáng /

Chúc tương lai vạn đại, vì hòa bình Hà Nội phố phường vui !

*Dù vật đổi sao dời, đất Việt niềm tin luôn giữ trọn /

Mặc mưa sa bão táp, trời Nam cờ nghĩa vẫn giương cao !

*Trải mấy thăng trầm, đem đại nghĩa thắng hung tàn giữ nước /

Qua bao thử thách, biến khó khăn thành thuận lợi xây đời.

*Mở cửa hướng năm châu, nước mạnh dân giàu, nghệ thuật văn chương giàu sức sống /

Dang tay hòa bốn biển, đời vui cảnh đẹp, lương tâm phẩm giá đẹp tình người

*Miền Trung nơi cắt rốn chôn rau, nhiều chữ nhiều nghèo, nuôi ý chí để tìm ra lẽ sống /

Xứ Bắc đất sinh cơ lập nghiệp, nặng tình nặng nghĩa, tạo nguồn vui cho mở rộng trang đời.

*Dẫu mưa ngập bụi tràn, lấp xuống lại moi lên, đường đào đắp gập ghềnh gây nên bực /

Vẫn phố đông người đẹp, say tình và trọng nghĩa, khách viếng thăm hồ hởi viết thành thơ (!)

HẾT